TS EN IEC 62368-1 Standardı
TS EN IEC 62368-1 Standardı
CGS Test Hizmetleri TS EN IEC 62368-1 Standardı kapsamında Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite olarak test ve belgelendirme hizmeti vermektedir.
TS EN/IEC 62368-1 Standardı Nedir? Üreticilerin bilmesi gereken temel bilgiler nelerdir?
TS EN/IEC 62368-1 standardı, risk temelli bir yaklaşıma sahip, “Ses/video, bilgi ve iletişim teknolojileri donanımı” için geliştirilmiş bir standarttır. Bu standart, Avrupa Birliği Resmî Gazetesi uyarınca 20 Aralık 2020 tarihinde yürürlükten kalkan EN/IEC 60065 standardı ve EN/IEC 60950-1 standartlarının yerini almıştır.
TS EN/IEC 62368-1 Standardının Kapsamı
Halihazırda EN/IEC 60950-1 ve 60065 güvenlik standartlarına tabi olan tüm ekipmanlar, ürünler, bileşenler ve ilgili alt sistemler dahil olmak üzere yeni IEC 62368-1 kapsamındadır. Ancak halihazırda bu kategorilerin dışında kalan ve yeni yönetmeliğe tabi olacak başka ürünler de var. Yani bu standart için EN/IEC 60950-1 ve EN/IEC 60065 standardının yerine geçmiş standart demek sığ bir bakış açısı olacaktır.
EN/IEC 62368-1’in bu standartlardan farkı nedir?
EN/IEC 60950-1 ve EN/IEC 60065 standartlarının her ikisi de yaygın olarak kullanılan standartlardandır ve güce dayalı ürünlerin çoğunu kapsamaktadır. Elektronik gelişim hızının günümüz teknolojisinde yüksek olmasından dolayı bilgi teknolojisi ekipmanı ile ses/video ürünleri arasındaki sınırlar daha az belirgin hale gelmiştir. Bu iki farklı ürün grubu çoğu durumda birleşmeye başladıkça her ikisinin de gereksinimlerini karşılayan yeni bir standarda ihtiyaç duyulmuştur.
EN/IEC 60950-1 ve EN/IEC 60065 standartları, doğaları gereği kuralcıdır, yalıtım malzemeleri ve güvenlik aralıkları için tasarım kurallarını belirler ve örneğin, ürünün pratikte nasıl kullanılacağına bakılmaksızın, AC şebeke aşırı voltaj seviyelerini belirler. Ancak TS EN/IEC 62368-1, “kuralcı” güvenlik standartlarından ziyade “tehlike temelli” eğilimi yansıtır. Bu, ürün tasarımcılarının Riske Dayalı Güvenlik Mühendisliği ilkelerini kullanarak daha proaktif bir yaklaşım benimsemesini gerektirir ve tasarımcıları son uygulamada ekipmanın kullanımından kaynaklanabilecek potansiyel tehlikeleri etkili bir şekilde dikkate almaya ve azaltmaya zorlar. Bu nedenle, sadece EN/IEC 62368-1, bu standartlara bir alternatif değil, aynı zamanda yerine geçtiği standartlar geri çekiliyor ve 20/12/2020 tarihinden sonra CE işareti için temel olarak kabul edilmeyecek.
Şimdiye kadar neredeyse tüm ürün güvenlik standartlarının ortak maddeleri elektrik çarpmasına, ısınmaya, yangın riskine karşı koruma odaklı olarak hazırlanmıştır. Bu standartlar, ürün bazında oluşturulduğu için, geliştirilmiş bir ürün piyasaya sürüldüğünde genellikle standardın kapsamı dışında kalmaktaydı. Bu gibi durumlarda standartlar ya revize ediliyor ya da iptal ediliyordu. Ancak her iki değişiklik de ciddi zaman ve para kaybına sebep olmaktaydı. Bu tip ürün güvenliği standartlarının pek çoğu “olay temelli” standartlardır. Ortaya çıkan bir kaza, ürün kusuru bu standartların maddelerinin oluşturulmasını gerektirmiştir. Daha modern yapıdaki standartlar bu tarz olaylar sonucu geliştirilmenin yanı sıra olası olaylardan da senaryolar oluşturularak yazılır.
Olay temelli mühendislik sorunları ortaya çıktıkça ele alırken, bu bakış açısı önleyici değildir. Bu bakış açısı, ürünleri üretmek ve dağıtmak için milyonlarca dolar harcayan üreticiler için sorun olabilecek, ancak geri çağırmayı gerektiren önemli bir hatayı bulmak için bir sorun ortaya çıkana kadar bekler. Sürekli büyüyen üretim hatları ve sürekli gelişen teknoloji ile, önleyici bir yaklaşım giderek daha gerekli hale gelmektedir. EN/IEC 62368, “tehlike temelli” bir standarttır; ekipmanın içindeki enerji kaynaklarına dayanmaktadır.
EN/IEC 62368-1, Risk Tabanlı Güvenlik Mühendisliği ilkelerine dayanmaktadır. Bu güvenlik disiplini, performans odaklı felsefeleri, etkililiği ve esnekliği nedeniyle son birkaç on yılda giderek daha popüler hale geldi. Risk tabanlı standartlarda, ekipman içindeki mevcut tehlikelere ve bunların maksimum güvenlik için nasıl tasarlanacağına odaklanılır. Aşağıdakiler dahil tehlikelerin neden olduğu olası yaralanmaların tanımlanmasını gerektirir:
- Elektrik enerjisi
- Elektrik şoku
- Termal yanıklar
- Mekanik enerji
- Akustik enerji
- Tehlikeli maddeler
- Radyasyon
Daha sonra ağrı, yaralanma, yangın ve diğer olayların olasılığını azaltmak için uygun önlemlerin kullanılmasını gerektirir. Risk Temelli Güvenlik Mühendisliği mantığı şu şekilde özetlenmiştir:
Ürün içindeki enerji kaynaklarını belirleyin.
Kaynak tarafından üretilen enerji seviyelerini ölçün.
Üretilen enerjinin tehlikeli olup olmadığını belirleyin.
Enerji kaynağını büyüklük, süre ve tehlikeye göre Sınıf 1, 2 veya 3 olarak sınıflandırın.
Kaynaktan gelen enerjinin ürünün gövdesine nasıl aktarılabileceğini belirleyin.
Tüketicileri ağrı ve yaralanmalardan korumak ve ürünün yangın tehlikesi oluşturma olasılığını azaltmak için uygun koruma şemaları belirleyin.
Güvenlik önlemlerinin çeşitli kullanım koşullarında ne kadar etkili olduğunu ölçün.
EN/IEC 62368-1′deki risk temelli güvenlik mühendisliği ve testi, ekipman Sınıf 2 veya 3 enerji kaynağı ile tasarlanmışsa, tasarımın ürünün gövdesi ile enerji kaynağı arasına bir koruma yerleştirmesi gerektiği belirtilerek gerçekleştirilir. Bu gereklilik, potansiyel güvenlik tehlikelerini ele alır ve tasarım esnekliğine izin verir.